Jednym z pytań, które najczęściej zadają sobie managerowie placówek zdrowotnych, jest to o sposób zatrudniania personelu medycznego. Uzgodnienie grafików to jedno, ale i rodzaj kontraktu powinien odpowiadać obu stronom – być korzystny zarówno dla medyka, jak i dla szpitala, w którym zaczyna on pracę. Obie strony powinny również znać i respektować prawa i obowiązki wynikające z umowy. Aspekty te są regulowane za pomocą wielu przepisów, w tym Kodeksu Pracy. Wyjątkową sytuacją jest zatrudnienie lekarzy spoza Unii Europejskiej. W tym przypadku nie ma innej formy zatrudnienia niż umowa o pracę.
Ten sposób zatrudniania personelu medycznego, jak już wspomnieliśmy, jest główną formą zatrudnienia, z którą mamy do czynienia, kiedy rekrutujemy lekarzy spoza UE do pracy w szpitalach w Polsce. To jedyna dopuszczalna umowa jeśli chodzi o lekarzy posiadających pozwolenie wykonywania zawodu na określony czas, zakres i miejsce. Dla szpitala i lekarza ma szereg zalet. Szpitalom gwarantuje długotrwałe zasilanie zespołu, pełną dostępność lekarza i swobodne układanie grafików. Lekarz zyskuje, oprócz stabilnego zatrudnienia w obcym państwie, również dodatkowe aspekty, takie jak płatne urlopy, ubezpieczenia zdrowotne i emerytalne oraz zasiłki chorobowe i macierzyńskie. Jak każda umowa będąca stosunkiem pracy ma ona swoje obwarowania. Pracodawca ma obowiązek dotrzymywać wytycznych, takich jak normowany czas pracy, ilość nadgodzin, urlopów itp.
Kontraktem cywilnoprawnym są wszelkie umowy tworzone, kiedy kiedy konieczne jest wykonanie zadań lub pracy, ale których zawarcie nie tworzy pomiędzy lekarzem a szpitalem stosunku pracy. Zatrudnienie lekarzy w oparciu o kontrakt jest korzystne ze względu na jego elastyczność, możliwość dopasowania grafiku w różnych placówkach. Strony umowy mogą w takich przypadkach dość luźno ustalać zasady współpracy o ile nie wykraczają one poza przyjęte normy prawne, w tym ustawę o działalności leczniczej.
W tym miejscu warto jednak nadmienić, że kontrakty lekarskie mogą być również swego rodzaju pułapką, ponieważ przygotowane mało precyzyjnie mogą dawać szerokie pole do swobodnej interpretacji, a co za tym idzie również nadużyć. Dlatego przed ich zawarciem obie strony powinny być gotowe na negocjacje i sugestie, które usprawnią współpracę, nie odwrotnie.
Z perspektywy lekarza, zwłaszcza zagranicznego, zapewne istotne jest, że kontrakt lekarski nie gwarantuje dostępu do świadczeń w tak szerokim zakresie, jak umowa o pracę. Główną różnicą jest brak płatnych urlopów, a więc ustalanie grafiku powinno uwzględniać dni wolne planowane z dużym wyprzedzeniem o ile placówce medycznej zależy na stabilności pracy.
Lekarze w Polsce mogą również zdecydować się na prowadzenie działalności lekarskiej i rozliczanie się ze szpitalem na zasadzie kontraktu B2B. Działalność ta może przybrać formę spółki lub indywidualnej praktyki. Jej założenie wymaga spełnienia szeregu formalności oraz wykazania zdolności do prowadzenia takiej praktyki. Wiąże się również z dużo większą odpowiedzialnością oraz kosztami, takimi jak zakup lub najem lokalu.
Prowadzenie działalności to również aspekty, które dotyczą każdego przedsiębiorcy. Przede wszystkim wybór odpowiedniej formy opodatkowania itp. Dobrą wiadomością jest ostatnie orzeczenie sądu najwyższego z 9 kwietnia, które przyznaje lekarzom możliwość korzystania z ulgi na start w ZUS w przypadku, kiedy prowadzi on praktykę lekarską na rzecz placówki, w której wcześniej był rezydentem.
Kodeks Pracy jasno mówi, jakie aspekty należy spełnić, kiedy decydując się na zatrudnianie lekarzy w oparciu o stosunek pracy. Każda umowa powinna być przygotowana zgodnie z wytycznymi, jednak poza nią pracodawca ma obowiązek dopełnić również takich formalności, jak informowanie między innymi o:
Oczywiście poza umową kadry szpitalne powinny dopełnić formalności związanych ze świadczeniami społecznymi.
Formy zatrudnienia lekarzy dopuszczalne w Polsce dają wiele możliwości, ale… wszystko zależy od przypadku. Rozpoczęcie zatrudniania personelu medycznego wymaga przestrzegania licznych przepisów, które mają na celu ochronę zarówno pracowników, jak i pacjentów, oraz zapewnienie odpowiednich warunków pracy.
